نـوع فایـل: Word

تعداد صفحات : 46

فهرست مطالب

موقعیت باغ فین کاشان

تاریخچه باغ فین کاشان

سابقه تاریخ باغ فین

وضع کنونی باغشاه

معرفی و شکل گیری باغشاه فین

سر درب ، دیوار و برج ها

چشمه سلیمانیه

شتر گلوی عباسی

شتر گلوی فتحعلیشاهی

اندرونی کریم خانی و اتاق شاه نشین

حمام ها

نتیجه گیری

فهرست نقشه ها

شبکه های دسترسی در وضع موجود

تراکم بناهای محوطه بنا

سایت پلان

عناصر شاخص باغ فین

قدمت ابنیه

بررسی کاربری های موجود

یازشناسی کاریری های وضع موجود

چگونگی حضور آب وشکل حرکت آن در باغ

دسترسی ها

جهت حرکت آب بر اساس شیب زمین در باغ

نظام حرکتی

نظام کارکردی...

بخش هایی از متن

موقعیت باغ فین- کاشان

شهر کاشان در حاشیه کویر در فاصله 220 کیلومتری جنوب شهر تهران و 86 کیلومتری جنوب شهر قم واقع است. مختصات جغرافیایی آن 51 درجه و 27 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 59 دقیقه عرض شمالی است و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد بین 940 تا 1130 متر می‌باشد.

ناحیه فین یکی از تفرجگاه‌های اطراف کاشان است و می‌ توان نسبت ناحیه فین به کاشان را مانند منطقه تجریش به تهران دانست. ناحیه‌ای که باغ فین در آن قرار گرفته‌است, به نام فین کوچک معروف بوده و موقعیت آن در جنوب غربی شهر کاشان می‌باشد. باغ تاریخی فین در منتها الیه جنوب شرقی جاده فین (خیابان امیرکبیر) در شهر کاشان و در مجاورت مظهر چشمه تاریخی سلیمان قرار گرفته‌است. در گذشته در ناحیه فین منظومه‌ای از باغ‌ها وجود داشته که باغ فین با اهمیت‌ترین و در حقیقت نگین آن منظومه بوده‌است.

ناحیه فین

«فین قصبه ای است در بخش مرکزی شهرستان کاشان که دارای دو قسمت جداگانه فین بزرگ و فین کوچک است، و بعضی آن را فینین نامند. فین در شش هزار گزی باختر کاشان قرار گرفته است و به واسطه کثرت اشجار و آب و هوای خوب یکی از تفرجگاههای اطراف کاشان است، آب آن از چشمه معروف سلیمانیه و سفیدآب تأمین میشود و . . . (لغتنامه دهخدا). طبق نوشته دونالد ویلبر در کتاب باغهای ایرانی و کوشک های آن: «وقتی مسافر به شهر تاریخی کاشان نزدیک میگردد میتواند در سمت راست جاده، باغ فین را با سروهای زیبایش مشاهده کند، با بازدید از این نقطه میتوان گفت که مهمترین نقطه این شهر را دیده است.»

قدیمی ترین منبعی که در مورد تاریخ فین و آبهای آن اشاراتی دارد، کتاب تاریخ قم (تألیف سال 378 هجری قمری) است که البته مانند بسیاری از مناطق دیگر پایهگذاری آن را با شخصیتهای اساطیری آمیخته چنین مینویسد: «فین آن را بشتاسب بنا کرد و در آن وقت که با ارجاسف ملک ترک کارزار کرد و کاریزهای آن دیه را با اشارت ملک جم بیرون آورده و بسیار آبند»

فین کوچک که باغ فین نیز در آن واقع است، دارای 17 محله میباشد، این محلات عبارتند از: محله سرپایین، محله پشت باغ، محله مصلی، محله ملتی، محله رودخانه، محله باغ کهنه، محله سازمان آب، محله ملاقطب، محله انار، محله توتستان، محله زیارت، محله شاهزاده ابراهیم، محله گذر، محله پنجروزه، محله حیدری، محله تنبیلی، زبان مردم فین فارسی است، ولی زبان محلی که ریشههای فرس قدیم دارد در این قسمت رایج است. مذهب مردم فین شیعه اثنی عشری است.

تاریخچه باغ فین کاشان

به نظر میرسد در دوران بارانی بین آخرین دوره های یخچالی دوران چهارم Plistocem در نجد ایران دریاچه پهناوری گسترده بوده است. این دریا با شروع عهد خشکسالی به تدریج خشک شده و اکنون در محل آن کویر بزرگ مرکزی برجاست. در اواخر هزاره ششم در سرزمین حاصلخیز رسوبی در جوار کوهستان و حاشیه کویر مرکزی اولین استقرارها در ناحیه سیلک شناسایی شده است. یکی از مهمترین عوامل این امر که موجب استقرار طولانی در این ناحیه گردیده را میتوان وجود چشمه فین در 2 کیلومتری این ناحیه ذکر کرد. در واقع مهمترین عامل شکل گیری تمدنها از قدیمی ترین دورانها در این ناحیه، وجود آب سرشار و دائمی در سرچشمه فین است، که باعث جذب انسان به این منطقه شده و در شکل گیری و پیشرفت تمدن در این ناحیه نقش اساسی ایفا نموده است.

از دوران هخامنشی این ناحیه مطلب خاصی نمیدانیم، تنها در روستای مرق مجموعه ای از سکه های داریوش سوم به همراه تعدادی سکه های سلوکی یافت شده است.

وجود آتشکده نیاسر بجای مانده از زمان ساسانیان در حومه کاشان نشان از آبادانی و معمور بودن ناحیه در آن دوران دارد، به حدی که طبق گزارشهای اعثم کوفی در جنگ نهاوند، دلاوری از ناحیه کاشان (آذرگرد) با بیش از بیست هزار سوار در این نبرد شرکت داشته که رویاروی لشکر اعراب ایستاده اند. و دست آخر اینکه حمدا. . . مستوفی در نزهته القلوب بنای شهر کاشان را در دوره اسلامیبه زبیده خاتون همسر هارون الرشید نسبت داده است .

سابقه تاریخ باغ فین

باغ کهنه

وجود باغ فین به دوران آل بویه منسوب است که از این دوران شواهدی در دست نیست و اثبات این مطلب نیاز به تحقیقات و کاوش های باستان شناسی دارد. بعد از این دوران نیز وجود باغ فین را به دوران ایلخانی منسوب کرده اند، یاقوت حموی (قرن هشتم) نیز از گشت و گزار مردم کاشان در اطراف باغات فین یاد کرده است.

در دوران آغازین حکومت شاه اسماعیل صفوی (909 هجری قمری) مردم کاشان که از رسمیشدن مذهب شیعه به شوق آمده بودند، مشتاقانه در انتظار دیدار شاه محبوب خود به آذین بندی کوچه و خیابان شهر پرداختند. شاه اسماعیل به کاشان آمد، در باغ فین جلوس کرد، و در سرچشمه فین بار عام داد. همه اقشار مردم ـ در این جشن و سرور شرکت کردند و پس از مراسم تشریفات به طعام دعوت شدند. شاه از آن همه احساسات و پذیرایی های بسیار شادمان شد و در پایان دستور برپایی جشن خلعت داد. (شاه اسماعیل دو بار باغ فین آمد و در آنجا جشن و سرور برپا کرده است.).

2- باغ فین

1- در اواخر دوران شاه طهماسب زلزله مهیبی در شهر کاشان روی داد. کانون آن در منطقه فین بوده و در آنجا آسیب فراوانی به بناها وارد کرده است. پس از شاه طهماسب تا به حکومت رسیدن شاه عباس اول دو تن از خاندان صفوی به حکومت رسیدند. (شاهَ اسماعیل دوم، و محمد خدابنده پدر شاه عباس) در تمامی این دوران حکومت مرکزی ضعیف بوده و چندین سال حکومت کاشان در دست ترکمنان افتاده است که در آن دوران خرابی های بسیاری به بار آورده اند.

2- در عهد شاه عباس پس از رفع فتنه ترکمن ها، شاه صفوی اوامری جهت عمران و آبادانی کاشان و تدارک وسایل توسعه و ترقی صنایع محلی و بهبود اوضاع عمومی آنجا صادر کرد و آقا خضرنهاوندی حاکم کاشان مأمور اجرای آن شد. حسن نراقی در کتاب آثار تاریخی شهرستان های کاشان و نطنز آورده است:

«شاه عباس چون بنای سالخورده و ویران گشته فین را خور همسری با چشمه سلیمانیه و ...